Czteroksiąg konfucjański to cztery księgi uznawane za fundament ideologi i systemu społecznego, który nazywamy konfucjanizmem. Czasami jednak słyszymy o pięcioksięgu albo innych liczbach ksiąg. Jest tak dlatego, że w różnych epokach i miejscach do zbioru klasyków włączano też inne dzieła. Sprawa była o tyle istotna, że księgi te stanowiły materiał do egzaminów cesarskich, do których zdania należało wyuczyć się treści ksiąg na pamięć.

Jedwabny szlak był jednym z rezultatów wypraw Zhang Qiana (張騫). Za czasów panowania dynastii Han Chiny ustanowiły wiele kontaktów z krainami poza cesarstwem. W 138 roku cesarz Wudi (武帝) wysłał Zhang Qiana z grupą 100 osób na wyprawę w kierunku zachodnich regionów. Zhang Qian został schwytany przez barbarzyńców krótko po opuszczeniu cesarstwa. Po 12 latach uciekł z niewoli wraz z jedynym ocalałym towarzyszem i powrócił do Chang'an (長安, obecnie Xi'an).

Najsłynniejsze dzieło tego poety to opowieść o tytule „O źródle brzoskwiniowego kwiecia ” . Poniżej wersja oryginalna i tłumaczenie na j. angielski, zaczerpnięte z zasobów projektu Guttenberg.

Wang Wei już za swojego życia był uważany za wielkiego poetę. Wang był jednak także malarzem – jego obrazy należały do tzw. stylu Pomo. Wang Wei nazywany był też „Buddą poezji” ze względu na jego silne przywiązanie do buddyjskich nauk i ruchu religijnego.

Do czasów współczesnych zachowało się bez mała tysiąc utworów poety. Większość z nich powstała w apogeum rozwoju dynastii Tang - w czasie gwałtownego rozkwitu i równie gwałtownego upadku.

Cesarz był zwornikiem między światem ziemskim i Niebem. Miał więc dzięki mandatowi niebios szczególnie doniosłą funkcję pilnowania, aby harmonia świata ziemskiego była podtrzymywana. Władca musiał odprawiać rytuały i przestrzegać cnót Ren, De, Yi oraz innych.

Du Fu to słynny poeta czasów dynastii Tang. Późniejsze pokolenia uhonorowały go określeniem „mędrca poezji”. Du Fu był konfucjanistą i patriotą. To połączenie sprawiło, że często krytykował on skorumpowany system administracji cesarskiej oraz wynikające z niedbałości władcy praktyki społeczne swoich czasów. Jednocześnie Du Fu wykazywał dużą troskę wobec losu i niedoli zwykłych poddanych. Tematyka społeczna i patriotyczna przewija się przez praktycznie całą twórczość poety.

Bai Juyi był wybitnym poetą wieków średnich. Pozostawił po sobie około trzech tysięcy wierszy – najwięcej ze wszystkich poetów Tang. Zdaniem samego poety wiersze i eseje powinny odnosić się do rzeczywistości, a nie zmyślonych krain. Dłuższe, narracyjne wiersze Bai Juyi opisywały życie społeczne środkowego okresu dynastii Tang.

Urodził się w Meishan, blisko góry Emei (współcześnie prowincja Sichuan). Jego brat Su Zhe (蘇辙) i ojciec Su Xun (蘇洵) byli słynnymi erudytami (mandarynami). Początkowo pobierał edukację w lokalnej szkole, nauczany przez taoistycznego kapłana. Później jego wychowaniem i edukacją zajęła się jego matka. Su ożenił się w wieku 17 lat.

Jednym z najsłynniejszych i najbardziej cenionych poetów chińskich był Qu Yuan. Służył on na dworze Huanga, tytułującego się królem władcy państwa Chu, a potem jego syna i następcy Qingxianga. Według popularnych opowieści poeta całym sercem poświęcał się sprawie zachowania suwerenności swojego państwa w obliczu rosnącej potęgi państwa Qin. Opowiadał się on za zawiązaniem przymierza z sąsiednimi państwami, aby przeciwstawić się rosnącej potędze Qin.

Liu Zongyuan (773–819), urodzony w Xiexian w prowincji Hedong (obecnie Yuncheng w prowincji Shanxi), był pisarzem i filozofem czasów dynastii Tang . Liu Zongyuan urodził się w rodzie mandaryńskim, to znaczy takim, który kształcił dzieci do roli przyszłych urzędników. Liu pokazał swój talent i ambicje już w okresie dorastania.

W Chinach starożytnych powstał bardzo specyficzny gatunek poezji zwany fu. Gatunek ten został zapoczątkowany przez Qu Yuana i jego naśladowców. Dosłownie to rodzaj poematu opisowego, którego natura przez nieregularną budowę i często dużą długość i brak ust

Dynastia Jin została zepchnięta na południe i na północnych terenach Chin istniało w sukcesji kilkanaście państw, których władcy przypisywali sobie kontynuowanie państwowości chińskiej i tytułowali się oni albo cesarzami, albo królami. Zarówno jednak władcy, jak i ludność wywodziła się z nomadycznych plemion, które napłynęły z północy.

Powstały w II wieku p.n.e. (w latach 109–91 p.n.e.), spisane przez Sima Qiana. Są uznawane za pierwsze dzieło historiograficzne z prawdziwego zdarzenia w historii chińskiej. Obejmują okres od czasów legendarnych aż do II w. p.n.e. Na dzieło składa się 130 tomów, które zawierają pięć rodzajów informacji.

Języki chińskie to języki tonalne. Oznacza to, że intonacja jest integralną częścią znaczenia każdej wypowiadanej sylaby. Europejczycy przyzwyczaili się do tego, iż intonacja przenosi dodatkowy przekaz emocjonalny. W językach chińskich jest niestety inaczej. Intonacja, z jaką wypowiemy sylabę, może zasadniczo zmienić jej znaczenie.

To najstarsza dynastia Chińska o historycznie udokumentowanym istnieniu. Panowała nad dorzeczem Rzeki Żółtej przez ponad 600 lat. Rolnictwo było coraz lepiej rozwinięte; uprawiano proso, pszenicę, a południowych regionach ryż. Hodowano jedwabniki i za ich pomocą wytwarzano jedwab. Hodowano bydło, świnie, owce, a także psy i kury. Jako zwierząt pociągowych używano koni. Cechą charakterystyczną okresu Shang jest duży udział hodowli i pasterstwa. Prawdopodobnie wiązało się to z koniecznością pozyskiwania dużych ilości „kości wróżebnych”.

To jeden z najstarszych tekstów klasycznych; w starożytnych Chinach. Księga służyła do wróżb potrzebnych do organizowania życia społecznego i sprawowania władzy.

Na początku był Pangu twórca rzeźbiący świat za pomocą dłuta. Uważany jest za przodka wszystkich Chińczyków Han. Po tym, jak Pangu stwarza świat, pojawia się inna istota, Nüwa (女媧), która lepi z gliny ludzi i ożywia ich, dając tym samym początek ludzkości.

Po upadku dynastii Han na arenie chińskich dziejów działały trzy konkurencyjne wobec siebie ośrodki władzy. Najsilniejszym z nich było Wei, obejmujące centralne, najlepiej rozwinięte cywilizacyjnie tereny dawnej dynastii Han. Dwa pozostałe królestwa, Wu i Shu przez większość zmagań musiały łączyć siły, aby wytrzymać napór zdecydowanie najsilniejszego Wei. Ten burzliwy okres końca dynastii Han i powstawania Trzech Królestw został opisany w epickiej powieści Dzieje Trzech Królestw.

Jedną z naczelnych koncepcji konfucjanizmu jest Rytuał (li 禮). Stanowi on spójny i szczegółowy wzorzec postępowania obejmujący wszystkie aspekty życia społecznego i relacji między ludźmi. Sankcjonuje role i praktyki społeczne, przez co przyczynia się do ustanowienia powszechnej harmonii. Jednym z elementów tej harmonii były merytokratyczny system awansu społecznego, zastępujący szlachectwo krwi szlachectwem pielęgnowanej nauką doskonałości moralnej wyznaczanej przestrzeganiem cnót.

Chiński kalendarz składa się z sześćdziesięcioletnich cykli, które stanowią kombinację Dwunastu Ziemskich Konarów i Pięciu Niebiańskich Pni: 12 zwierząt i 5 żywiołów. Opiera się na precyzyjnej obserwacji wysokości słońca oraz faz księżyca.

Żeńszeń (łac. Panax Ginseng), to roślina zielna z rodziny araliowatych, wschodnioazjatycka, o korzeniach cenionych w lecznictwie chińskim, zwł. jako środek uśmierzający ( w/g słownika Kopalińskiego)

Dynastia Qing, zwana też Dynastią mandżurską, panowała w Chinach w latach 1644–1911. Władza Mandżurów w Chinach charakteryzowała się aktywną polityką podbojów zewnętrznych. Zaanektowano Tybet, Tajwan, Mongolię, oraz inne obszary Azji Środkowej.

Zmagania o supremację w Epoce Wiosen i Jesieni, a następnie Okresie Walczących Królestw stopniowo redukowały ilość istniejących państw. W roku 400 p.n.e. było ich siedemnaście. W roku 300 p.n.e. – jedenaście, jednak w roku 256 zostało jedynie siedem największych państw - wszystkie inne zostały pożarte w niekończących się wojnach i intrygach. Owe siedem potęg prowadziło brutalną, pełną podstępów grę o przetrwanie i dominację.

Inne romanizacje, np. system Wade-Giles'a były i są powszechnie używane, zwłaszcza w literaturze amerykańskiej. Ich równoległa koegzystencja powoduje wiele zamieszania i nieporozumień przy pisowni i tłumaczeniu nazw oraz w opracowaniach tekstów starożytnych. Amerykańska Biblioteka Kongresowa już kilka lat stosuje pinyin w katalogowaniu zbiorów.

Po opanowaniu Szanghaju 12 listopada 1937, Cesarska Armia Japońska zaatakowała Nanjing – ówczesną stolicę Chin . Wojskami japońskimi dowodził Iwane Matsui. Okupację i systematyczne plądrowanie miasta rozpoczęło się 13 grudnia 1937 roku. Przez 6 tygodni Japończycy bezlitośnie dokonywali rzezi ludności cywilnej i rozbrojonych żołnierzy. Ocenia się, że zabito w tym okresie około 300 tysięcy ludzi – taka przynajmniej liczba podawana jest przez muzeum Masakry Nankińskiej.

Po ostatecznym upadku dynastii Jin nastąpił okres podziału obszaru chińskiego na północ i południe. Każdy z tych rejonów funkcjonował w relatywnej wzajemnej izolacji. Ze względu na napór wojowniczych plemion z północy, obszar pod kontrolą południowych dynastii rozwijał się znacznie lepiej niż północ, której obszar był znacznie bardziej niespokojny.

Końcowe lata panowania dynastii Ming to okres powolnej degeneracji i rozpadu imperium. Każdy kolejny cesarz przerastał niekompetencją swojego poprzednika i władza stopniowo sama wchodziła w ręce grupy trzymającej władzę - nadwornych eunuchów. W kraju szerzyło się bezprawie. Arystokracja, czyli elity urzędnicze, zawłaszczała tereny publiczne i przejmowała siłą tereny należące do właścicieli z niższych warstw społecznych. Zwiększano podatki i nakładano nowe. Katastrofy takie jak susze i powodzie, były przez rząd ignorowane, a lud nie mógł się spodziewać pomocy ze strony władz.

W roku 1356 wybuchło kolejne powstanie chłopskie, którym dowodził mnich buddyjski Zhu Yuanzhang (朱元璋). Powstanie przewalało się przez kraj przez dwanaście lat. W roku 1368 jego wojska zdobyły Pekin, a Zhu Yuanzhang ogłosił się pierwszym cesarzem dynastii Ming.