W tradycyjnej chińskiej poezji można wyróżnić cztery podstawowe gatunki:
– fu (賦)
– shi (詩)
– ci (詞)
– qu (曲)
Poezja Fu
W Chinach starożytnych powstał bardzo specyficzny gatunek poezji zwany fu. Gatunek ten został zapoczątkowany przez Qu Yuana (patrz niżej) i jego naśladowców.
Dosłownie to rodzaj poematu opisowego, którego natura przez nieregularną budowę i często dużą długość i brak ustalonego rytmu, zbliżona jest do prozy. Problem z klasyfikacją wynika ze specyficznego chińskiego rozdziału prozy i poezji. Fu zaliczane są do wen, czyli utworów, które nie są melorecytowane – czyli właśnie do prozy.
Rytm poematu fu może być zmienny, czym wydzielone są często części tekstu, które mogą opisywać zdarzenie (wtedy rytm jest krótszy) oraz wydarzenia uroczyste (rytm staje się dłuższy).
Księga pieśni
Jest to antologia najstarszej poezji chińskiej. Jej stworzenie przypisuje się Konfucjuszowi. Zbiór zawiera 305 utworów, które dzielą się na 160 pieśni ludowych, 74 pieśni okolicznościowych (śpiewanych w czasie rytuałów nadwornych), 40 hymnów i pieśni pochwalnych wobec przodków, bogów lub cesarza. Ich wymowa interpretowana jest przez komentatorów jako nośnik ducha konfucjańskiego.
Pierwszym utworem w zbiorze jest wiersz zaczynający się od słów 關關雎鳩.
關關雎鳩GUAN! GUAN! CRY THE FISH HAWKS
from Zhounan (The Odes of Zhou and the South)
Guan! Guan! Cry the fish hawks
on sandbars in the river:
a mild-mannered good girl,
fine match for the gentleman.
A ragged fringe is the floating-heart,
left and right we trail it:
that mild-mannered good girl,
awake, asleep, I search for her.
I search but cannot find her,
awake, asleep, thinking of her,
endlessly, endlessly,
turning, tossing from side to side.
A ragged fringe is the floating-heart,
left and right we pick it:
the mild-mannered good girl,
harp and lute make friends with her.
A ragged fringe is the floating-heart,
left and right we sort it:
the mild-mannered good girl,
bell and drum delight her.
Więcej informacji o Księdze pieśni TUTAJ.
Okres starożytny oraz przed dynastią Tang
Inni poeci:
Song Yu 宋玉 (III w. p.n.e.) Sima Xiangru 司馬相如 (179–117 p.n.e.) Ban Gu 班固 (32–92) Zhang Heng 張衡 (78–139) Cao Cao 曹操 (155–220) Cao Pi 曹丕 (187–226) Cao Zhi 曹植 (192–232) Xi Kang 嵇康 (223–262) Luigi Jigi 陸機 (261–303) Xie Lingyun 謝靈運 (385–422)Okres Dynastii Tang – Poezja okresu Tang
Trzysta pieśni dynastii Tang
Poeci okresu Tang
Najbardziej znanym i najsłynniejszym poetą jest Li Bai 李白, nazywany przez Chińczyków Bogiem poezji (shixian 詩仙).
Poezja Ci czasów dynastii Song
Wiersze epoki Song to rodzaj poezji, który zaczął rozwijać się w środkowym okresie panowania wcześniejszej dynastii Tang. Szczyt rozwoju tej formy miał miejsce w czasie panowania dynastii Song.
Kompozycja wierszy jest nieregularna, jeden wers zawiera co najmniej 5 znaków. Często wiersze komponowano tak, aby pasowały do muzyki. Są więc ze swej natury poezją śpiewaną. Wiersze dzielą się na krótkie, do 58 znaków (chiń. xiaoling, 小令 ), średnie (zhongdiao, 中調), oraz długie powyżej 91 znaków (changdiao, 長調).
Poezje qu
@if($itemid = 124) @endifJest to typ poezji, który wykształcił się pod koniec panowania dynastii Song, jednak szczyt jego rozwoju przypada na panowanie mongolskiej dynastii Yuan.