Języki chińskie to języki tonalne. Oznacza to, że intonacja jest integralną częścią znaczenia każdej wypowiadanej sylaby. Europejczycy przyzwyczaili się do tego, iż intonacja przenosi dodatkowy przekaz emocjonalny. W językach chińskich jest niestety inaczej. Intonacja, z jaką wypowiemy sylabę, może zasadniczo zmienić jej znaczenie.
Aby rozumieć mowę chińską ze słuchu oraz mówić w sposób zrozumiały, trzeba wytrwale ćwiczyć gardło i ucho.
Reguły zmiany tonów
Istnieją reguły zmiany tonów w zależności od ich następstwa w zdaniu bądź słowie. Trudne do wymówienia sekwencje modyfikuje się w wymowie potocznej według kilku reguł. Oto kilka przykładów:
Wyjaśnienie: Sylaba w trzecim tonie przed inną sylabą z trzecim tonem. Pierwsza z sylab zmienia tona na drugi, choć w pinyinie zapisywana jest nadal z tonem trzecim.
Sytuacja: Słowo jeden:
一 yi1
– Gdy występuje samodzielnie, przy liczeniu lub odczytywaniu
liczb – występuje w tonie pierwszym
- Gdy występuje przed sylabą z pierwszym, drugim lub trzecim tonem – ton zmienia się w czwarty
- Gdy występuje przed sylabą z czwartym tonem – ton zmienia się na drugi
Przydawkę przeczącą bu 不 wymawia się w czwartym tonie za wyjątkiem sytuacji, gdy występuje przed sylabą w czwartym tonie – jej ton zmienia się wtedy na drugi.
Czasami zmiany tonu, którym wypowiada się sylabę, zależą od innych czynników, niż składnia. jest tak z tytułem „Dialogów konfucjańskich”
znak lun 論 czytamy w 4 tonie. Oznacza on tyle co „decydować, dyskutować; teoria” . Jedynym wyjątkiem, kiedy wymawiamy go w DRUGIM tonie jest tytuł „Dialogów konfucjańskich – tytuł dzieła należy czytać Lun2 yu3
Często (niestety) jest tak, że znak ma kilka znaczeń i wymawia się go inaczej w zależności od znaczenia całego zestawienia:
