Starcie odbyło się w lipcu 715 roku nad rzeką Tałas, na terenie współczesnego zachodniego Kirgistanu. Wojska Tangów zostały pokonane, czego skutkiem było wycofanie się chińskiej cywilizacj z tego rejonu Azji.
Tło historyczne
Czasy panowania dynastii Tang to okres niemal nieustannych walk z ludami napierającymi z azji centralnej. Sto lat przed bitwą, w połowie VII wieku, państwo tybetańskie urosło w potęgę tybetańskie i sprzymierzyło się z ludami tureckimi. Zagroziło to położonym w okolicach współczesnego Kaszmiru państwom wasalnym imperium Tangów. Wpływy Tangów osłabły i próżnia polityczna przyciągnęła w te rejony inwazje arabskie. Ale co najgorsze, na przełomie stuleci Tangowie utrcili faktyczną kontrolę nad Szlakiem Jedwabnym.
Na początku VIII wieku Tybetańczycy i ludy tureckie kontynuowały swój napór, ale choć Tybetańczycy zdołali podbić Pamir, to już w latach czterdziestych Tangowie zdołali przełamać złą passę i w roku 750 odzyskali te ziemie. Chińczycy, oprócz tego że wielu władców tamtego regionu było ich lennikami, kontrolowali też przełęcze w Pamirze i Hindukuszu. W toku nieustannych działań zbrojnych następca tronu jednego z położonych w tamtym rejonie królestw wymknął się z utraconego państwa i poprosił o pomoc wojsk kalifatu.
Bitwa
Zijad ibn Salih, gubernator Samarkandy podlegający kalifatowi abisydzkiemu, zebrał podległe mu wojska i ruszył przeciw Chińczykom. Przeciw niem stanął generał koreańskiego pochodzenia Gao Xianzhi. Sprzymierzył się on z turkuckim plemieniem Karłuków (niektóre źródła podają, że byli to najemnicy, dzięki czemu jego armia urosła do około 30 tys. żołnierzy. Armie spotkały się nad rzeką Tałas w pobliżu miasta Atłach.
W kluczowym momencie sprzymierzeńcy przeszli na stronę arabską. Stanowili oni dwie trzecie armi Tangów, którzy w wyniku tej zdrady ponieśli druzgoczącą klęskę.
Skutki bitwy
Krótko po bitwie potęga Tangów gwałtownie załamała się, na co wpłynęła rebelia An-Shi i "siły psychohistorii chińkiego cyklu dynastycznego. Ludy tureckie i Tybetańczycy mogli kontynuować swoją ekspansję na wschód bez napotkania większego oporu.
Ale Islam także nie miał sił na kontunuowanie ekspansji w kierunku wschodnim. Bitwa nad Tałas nie spowodowała zwycięstwa islamu w regionie. Choć religię tą już wcześniej przyjęły ośrodki miejskie takie jak Samarkanda i Buchara, to dopiero w dziesiątym wieku, a więc dwa stulecia później, islam rozgościł się tam na dobre. Sam proces islamizacji ludów tureckich trwał około czterech stuleci. Historycy badający tamte wydarzenia wskazują, że tym, co powstrzymało ekspansję islamu były trudne warunki terenowe, a przede wszystkim góry.
