Obalenie ostatniego cesarza Qing i rewolucja Xinhai 1911 roku oraz proklamowanie Republiki Chińskiej przez Sun Yat-sena

Sun Jat-sen, właśc. Sun Zhongshan urodził się 12 listopada 1866 w rodzinie chłopskiej w powiacie Xiangshan (Xiāngshān 香山, obecnie miasto Zhongshan). W dzieciństwie mocno wpłynęła na niego historia Powstania Tajpingów oraz dokonania jego przywódcy – Hong Xiuquana.

-charbox-

W wieku 12 lat wyjechał na Hawaje, gdzie rozpoczął studia nad zachodnią historią, kulturą i nauką. Po przeczytaniu biografii Jerzego Waszyngtona oraz Abrahama Lincolna postanowił zrobić coś dla obalenia cesarstwa, jako zacofanego ustroju feudalnego. Zrobił to przy wsparciu funduszy uzyskanych w USA.

W 1894 roku, w Honolulu na Hawajach Sun założył patriotyczną organizację Xingzhonghui (Odrodzenie Chin ). Była to organizacja rewolucyjna występujące przeciw dynastii Qin. W roku 1905 założył ogólnonarodową partię rewolucyjną Zhongguo Tongmenghui, która później przekształciła się w Guomindang (in. Kuomintang, czyli partia narodowa).

-charbox-

Do ligi zostały włączone organizacje nacjonalistyczne działające w Japonii. Deklarowanym celem było obalenie dynastii Qing oraz ustanowienie „rządzonej demokratycznie republiki burżuazyjnej”. Idee rewolucyjne i cele do osiągnięcia wyrażono jako tzw. Trzy Zasady Ludu [Chin]:
– Minzu 民族: Zasada narodowa (zbudowania państwa narodowego)
– Minquan 民權: Zasada praw i wolności obywatelskich (stworzenia systemu rządów opartych na demokracji, cokolwiek to miało by znaczyć)
– Minsheng 民生: Zasada dobrobytu ludności.

W kolejnych latach wszczęto szereg powstań i rebelii, wspieranych przez chińskich emigrantów, lokalnych wichrzycieli i zwolenników obalenia cesarza, oraz wsparcia zagranicznych potęg, których głównym celem – jak zawsze w ciągu wcześniejszych dekad – było wywołanie jak największego fermentu w Chinach, celem ich osłabienia.

Jedną z ważniejszych prób rebelii było powstanie, które wybuchło 27 kwietnia 1911 roku w mieście Guangzhou (Kanton). W czasie tłumienia powstania zginęło wielu działaczy i bojowników, w tym tzw. „siedemdziesięciu dwóch męczenników” . Ich śmierć została skutecznie wykorzystana propagandowo przez rewolucjonistów i „dodała skrzydeł” ich wysiłkom.

-charbox-

10 października 1911 roku rozpoczęło się Powstanie Wuchang. Zainicjowały je dwie organizacje – Stowarzyszenie Literackie oraz Stowarzyszenie Wspólnego Postępu.

-charbox-
-charbox-

Powstanie wywołało ogólnonarodową lawinę rewolt przeciw dynastii Qing. W przeciągu miesiąca ponad 10 prowincji wypowiedziało posłuszeństwo cesarzowi. W grudniu 1911 roku Sun Yat-sen powrócił do Chin. Z uwagi na jego zasługi w dziele rewolucyjnym, oraz wielki prestiż pośród rewolucjonistów, został proklamowany pierwszym prezydentem Republiki Chińskiej. 1 stycznia 1912 w mieście Nankin złożył ślubowanie stając się jej pierwszym prezydentem. Nankin stał się stolicą proklamowanej wtedy Republiki Chińskiej.

Wkrótce po tym, niejaki Yuan Shikai, przejął stanowisko prezydenta i doprowadził do zmarginalizowania władzy Sun Yat-sena, który nadal jednak zostawał duchowym przywódcą państwa. Yuan Shikai miał ambicje ustanowienia nowej dynastii. Jego działania, choć nie były tego jedyną przyczyną, zdestabilizowały słabą pozycję nowego rządu. Północ Chin pogrążyła się w chaosie politycznym i wojskowym. Rządziły nią junty wojskowe i lokalni dowódcy armii. W sierpniu 1912 roku w Pekinie poplecznicy Sun Yat-sena założyli Partię Narodową (Kuomintang). Sun został wybrany jej przewodniczącym.

-charbox-
-charbox-

Następne lata to dla Chin szereg niepokojów, wewnętrznych walk i chaos polityczny. Zachodnie mocarstwa aktywnie podsycały ów nieporządek, często, jak np. Sowieci, finansując lub w inny sposób wspierając obie strony toczących się konfliktów.

Nieustanne walki wewnętrzne doprowadziły do osłabienia kontroli nad odleglejszymi częściami Chin. Ich efektem było oddzielenie się Mongolii Zewnętrznej (przy wsparciu Rosji), która po latach zamieszania, wróciła na chwilę do Chin jako region autonomiczny, aż w końcu po długich przepychankach między Chinami i ZSRR na arenie międzynarodowej, została uznana za niepodległe państwo w roku 1961.

Podobnie stało się z Tybetem, który również w 1911 roku wypowiedział posłuszeństwo cesarzowi. Jednak od samego początku ogłosił całkowite odłączenie się od Chin. W tym jednak przypadku, mimo zaangażowania Imperium Brytyjskiego, Tybet nie został włączony w strefę wpływu sił zachodnich mocarstw. Wkrótce po zakończeniu I Wojny Światowej, kraj ten rządzony przez konserwatywną teokrację odciął swoje kontakty ze światem zewnętrznym.

Polubienia: 0

Epoka Qing

Artykuły z tego samego okresu historycznego: 10

Za jej długiego panowania rządzone przez Mandżurów Cesarstwo popadło w nieodwracalną zapaść.

Przeczytaj...

Wojny opiumowe to łącznie trzy wojny prowadzone przeciwko Chinom:

  1. Wielkiej Brytanii 1839–1842 oraz
  2. Wielkiej Brytanii i Francji w latach 1856–1858,
  3. Wielkiej Brytanii i Francji w latach 1859–1860.
Ich celem była dalsza ekspansja polityczna i gospodarcza tych mocarstw na terytorium Chin . Bezpośrednią przyczyną wojen stało się zniszczenie przez władze chińskie ładunku opium z kontrabandy brytyjskiej.

Przeczytaj...

Europejska ekspansja w kierunku Azji Wschodniej oznaczała wyzysk i wojny. Miała formę tego, co w opracowaniach historycznych określa się partnerstwem prywatno-publicznym. Kompania Wschodnioindyjska (Vereenigde Oost-Indische Companie) została założona w 1602 roku przez wydzielenie jej z „Kompanii dla Odległych Krajów”, która istniała od 1587. Kompania przejęła cały handel zamorski Holandii, przysparzając olbrzymich zysków tym, którzy posiadali w niej udziały.

Przeczytaj...

Dynastia Qing, zwana też Dynastią mandżurską, panowała w Chinach w latach 1644–1911. Władza Mandżurów w Chinach charakteryzowała się aktywną polityką podbojów zewnętrznych. Zaanektowano Tybet, Tajwan, Mongolię, oraz inne obszary Azji Środkowej.

Przeczytaj...

Po przegranych wojnach opiumowych dynastia Qing znacznie osłabła. Nastąpił gwałtowny wzrost biedy, korupcji i niepokoju społecznego. W 1843 roku Hong Xiuquan (洪秀全, 1814–1864) założył oparty na wzorach chrześcijańskich ruch religijny o nazwie Stowarzyszenie Czcicieli Boga. Głoszono w nim idee równości wszystkich ludzi, oraz nawoływano do obalenia dynastii Qing.

Przeczytaj...

Sun Jat-sen, właśc. Sun Zhongshan urodził się 12 listopada 1866 w rodzinie chłopskiej w powiacie Xiangshan (Xiāngshān 香山, obecnie miasto Zhongshan). W dzieciństwie mocno wpłynęła na niego historia Powstania Tajpingów oraz dokonania jego przywódcy – Hong Xiuquana.

Przeczytaj...

Po wojnach opiumowych zachodnie mocarstwa w całych Chinach zaczęły zakładać ośrodki misyjne propagujące religie zachodnie, a dokładnie chrześcijaństwo wśród Chińczyków. Spotkało się to z oporem, który stopniowo narastał.

Przeczytaj...

To bitwa która pozwoliła mandżurskiej dynastii Qing na przejęcie władzy w Chinach, do tamtej pory bezpiecznych za Wielkim Murem. Przywódca Qingów, Dorgon działając wespół z generałem poprzedniej dynastii Ming, pokonał armię dowodzącego buntem chłopskim Li Zichenga. Zwycięstwo oraz otworzenie przejścia przez Wielki Mur pozwoliło Mandżurom na szybkie zawładnięcie Pekinem, a tym samym definitywne zakończenie panowania dynastii Ming.

Przeczytaj...

Po otwarciu się na świat Japonii, które nastąpiło w wyniku rewolucji Meiji, kraj ten przystąpił do realizowania agresywnej polityki zewnętrznej. Polegała on ona budowaniu imperium poza granicami Japonii. Jednym z pierwszych kroków na tej drodze była ekspedycja mająca na celu podporządkowanie Półwyspu Koreańskiego. W roku 1894 Japończycy wysłali tam kontyngent wojskowy. Chińczycy wysłali własny. Pierwszym starciem między Japończykami, a armią chińską była potyczka morska między flotą japońską, a chińskimi transportowcami wiozącymi ludzi i sprzęt do wsparcia oporu króla Korei.

Przeczytaj...

[...] Japończycy, ustanawiając swój bieg w kierunku budowania narodowego bogactwa i władzy w oparciu o modele zachodnich, „cywilizowanych” krajów, chcieli konkurować o supremację z potęgami europejskimi. Japońscy decydenci czuli się uprawnieni do statusu równego ze statusem zachodnich potęg imperialnych. [...]

Przeczytaj...

Powiązane artykuły: 0

messages.comments:

messages.no_comments_to_show

Napisz swój komentarz

Imię lub nick - obowiązkowe dla niezalogowanych
Obowiązkowy dla niezalogowanych

Zabezpieczenie antyspamowe:

  1. w pole Dobry Pomysł! wpisz 17 pomnożone przez przez 2.
  2. Możesz wstawić jeden link, ale to opóźni publikację komentarza. Dwa i więcej nie da rady.
  3. Komentarz przechodzi bez moderacji, jeśli ostatnią jego frazą jest Kartagina musi zostać zniszczona po łacinie.

Kup książki twórcy Chiny.pl

36 forteli

Podręcznik budowania obrazów mentalnych i dziesiątki anegdot historycznych — ze wstępem Andrzeja Sapkowskiego

Siły psychohistorii

Podobnie jak w bestsellerze 36 forteli jest to studium oraz dziesiątki przykładów. • Temat poradnika: dostrzeganie ukrytych prawidłowości i przewidywanie przyszłych zdarzeń. Anegdoty o mistrzach obserwacji rzeczywistości i mistrzach zmieniania myśli w czyn.

Starożytna mądrość chińska

Zbiór 81 sentencji i cytatów, które są jednocześnie kluczem do zrozumienia chińskiej mentalności i chińskiej kultury

Drogi wędrownych doradców

Pięknie ilustrowany zbiór 81 maksym układających się w wizję starożytnych artystów, poetów i ludzi czynu, których zbiorowy wysiłek stał się fundamentem chińskiej cywilizacji.

Opowieści z dawnych Chin

Zbiór pięknych, pełnych pozytywnej energii opowieści oraz skłaniających do zadumy legend i anegdot, który pomoże ci zrozumieć kulturę i historię Państwa Środka.

Chiny 一 Pulsujący matecznik cywilizacji

Zbiór 81 maksym i przysłów, z pomocą których zrozumiesz esencję chińskiej historii: poznasz czyny i uczucia ludzi, których losy i czyny są tworzywem chińskiej państwowości i aspiracji imperialnych.

Sun Zi i jego Sztuka wojny

Traktat Sztuka wojny w przekładzie Piotra Plebaniaka bezpośrednio z chińskiego języka klasycznego, stylizowany na piękną polszczyznę Sienkiewicza. Do tego wizje wojny i konfliktów prof Bralczyka i ponad 20 innych mistrzów oraz ekspertów.

Prawidła geopolitycznej gry o przetrwanie

Praca, w której sam autor i zaproszeni eksperci prezentują swoje wizje prawidłowości geopolitycznych, okraszając je przykładami z kart historii i wydarzeń współczesnych. W środku 43 mapy i 29 zdjęć oraz ilustracji, które pomogą zrozumieć zawiłą logikę zmagań między mocarstwami.

Wzorce Zwyciężania tom 1

Studium historycznych analiz potyczek, bitew i operacji militarnych. Autorzy analizują je tak, aby czytelnik mógł z pozytywnych i negatywnych doświadczeń nauczyć się osiągać sukces militarny w każdej sytuacji.

Oni albo My!

Błyskotliwie napisana wizja konfliktu Chin i Stanów Zjednoczonych. Autor prezentuje wgląd w pełne spektrum konfliktu: od motywacji ideologicznych po zaciekłe zmagania o kontrolę nad dostępem do krytycznych surowców.