W ostatnich dekadach, Fengshui zrobiło w krajach Zachodu wielką karierę. Choć dla Chińczyków jest to jeden z nieodłącznych elementów życia od tysiącleci, to dopiero w roku 1960 po raz pierwszy Europie i Stanom Zjednoczonym zostało przedstawione zagadnienie Fengshui przez mistrzów i ich uczniów tej nauki, którzy w czasie Rewolucji Kulturalnej w Chinach, ratując często bezcenne książki przez zniszczeniem, emigrowali do Hongkongu czy na Tajwan.
Prawdziwe zainteresowanie na Zachodzie nastąpiło w latach osiemdziesiątych, a swoje apogeum osiągnęło w połowie lat dziewięćdziesiątych wraz z modą na Orient. Inni uważają, że Stany Zjednoczone już wiele lat wcześniej poznały tę naukę, a mianowicie w czasie ery Gorączki Złota (lata czterdzieste XIX wieku), która przyciągała wielu poszukiwaczy z różnych stron świata w tym, imigrantów z Chin . Dziś, na całym świecie powstają szkoły nauk Fengshui, zaś samo Fengshui przestało już być postrzegane jako egzotyczny symbol Dalekiego Wschodu, a zaczyna być z powodzeniem wykorzystywane w życiu codziennym ludzi Zachodu czy również w wielkich koncernach światowych.
Historia Fengshui
Fengshui (czyt. feng-szłej) to w dosłownym tłumaczeniu Wiatr i Woda. To dwa żywioły natury, które mają największy wpływ na codzienne życie człowieka:
Wiatr, którego nie można zobaczyć – niewidzialny
Woda, której nie można dotknąć – nieuchwytna
Można powiedzieć, że Fengshui istnieje tak długo jak istnieje kultura chińska. Początki były dość prozaiczne i wiązały się z faktem osiedlenia się ludzi na danym terenie. Miejsce zamieszkania, lokalizacja rezydencji domostwa było decyzja najczęściej na całe życie, toteż przywiązywali wielką wagę do otoczenia swojego domu. Z praktycznego punktu widzenia dobry dom to dom osadzony na spokojnym, stabilnym i żyznym gruncie, wolnym od ryzyka osunięć gruntu, a tym bardziej od trzęsień ziemi; dobrze nasłoneczniony (umożliwia to nagrzanie frontu domu, sprzyja uprawom); w pobliżu rzek, które służyło nie tylko nawadnianiu pól, lecz było także doskonałym środkiem transportu, jednakże dom musiał zachować odpowiednią odległość od rzeki na wypadek powodzi. Równie ważne było to, aby teren nie był siedliskiem chorób i dokuczliwych owadów. Decyzja musiała więc uwzględniać lokalny mikroklimat, a więc i rodzaj pobliskich zbiorników wodnych i rzeźbę terenu, która wpływała na kierunek i występowanie wiatrów w różnych porach roku.
Od takich właśnie drobnych spostrzeżeń i uwag Fengshui powoli rozwijało się w naukę obejmującą nie tylko ogólne zasady organizacji przestrzennej życia, ale także zasady zachowania zdrowia, zapewnienia bogactwa, utrzymywania harmonii w stosunkach między ludźmi (również między człowiekiem a otoczeniem); od uniwersalnych założeń po najdrobniejsze szczegóły; spisana i uprawiana przez ekspertów-mistrzów.
Jednym z najważniejszych starodawnych tekstów Fengshui jest „Chińska Księga Rytuałów", zaś pierwszy prawdziwy podręcznik Fengshui był autorstwa Yang Yun Sung żyjącego w IX wieku naszej ery. Swoje zasady Fengshui odzwierciedla w kształcie terenu i wód, stąd jego szkołę nazwano później „Szkołą Form”. Zasada polegała na przypisaniu poszczególnemu fragmentowi terenu lub całości terenu pewnych skojarzeń, np. skała przypominająca ranne czy drapieżne zwierzę, jak również teren na, którym źle rosną drzewa czy trawy, jest złym miejscem do osiedlania się, ponieważ negatywnie oddziałuje na okolicę i tym samym na dom i jej mieszkańców. Z kolei harmonijna, spokojna kotlina jest z pewnością lepszym miejscem do zamieszkania.
Inny wariant, zwany Szkołą Kompasu, opierał się na chińskiej astrologii (budowanie domu zgodnie z położeniem sprzyjającej gwiazdy) i kierunkach geograficznych (tu w grę wchodzi oświetlenie słoneczne – dom zwrócony ku południowi ma więcej ciepła, aniżeli wystawiony na zimny północ). Szkoła ta wyróżnia 8 podstawowych i 24 pośrednie kierunki.
Najważniejsze pojęcia i koncepcje
Yi Jing (I Ching) – Księga Przemian
To starożytny chiński zbiór przepowiedni-wyroczni, składający się z 64 rozdziałów, (powstały ok. 1200 lat p.n.e). W dawnych czasach pomagała cesarzowi, a także zwykłym ludziom podejmować decyzje, jest swoistego rodzaju drogowskazem w życiu codziennym. Odwołując się do Niebios pokazuje człowiekowi drogę na Ziemi. Opisuje prawa przemian w świecie ducha i materii. Zrozumienie tych praw i świadome wykorzystywanie sił podświadomości pozwala nam efektywnie kształtować przyszłe zdarzenia. Księga przemian i jej wpływ na sposób myślenia Chińczyków jest wszechpotężny.
Wróżyć można za pomocą trzech monet lub 50 patyczków z krwawnika. Odpowiedzi są przedstawiane w postaci jednego z 64 heksagramów, a te są kombinacją jednej linii ciągłej i drugiej przerywanej. Każdy heksagram odpowiada za jedną z cech, zjawisk itp., np.
heksagram 29 – Woda oznacza niebezpieczeństwo, ruch dynamizm; niebezpieczni towarzysze kroczący razem tą samą drogą;
heksagram 37 – Rodzina, jak członkowie rodziny powinni się nawzajem traktować, jaki powinna wyglądać struktura rodziny;
heksagram 24 – Powrót- odnalezienie właściwej ścieżki życia.
Yin -Yang
Według Chińczyków wszystko co istnieje na świecie, a więc organizmy żywe, przedmioty i zjawiska są zbudowane z - albo lepiej... są przejawem nieustannej interakcji - dwóch przeciwstawnych elementów, które są jednak ze sobą nierozłączne, stanowiące jedną logiczną całość, jedno bez drugiego nie może istnieć albowiem jedno określa drugie. Tymi elementami są właśnie Ying i Yang. W kulturze europejskiej jest rozróżniane Dobro i Zło, moce Ciemności i Światła. Siły te stoją we wzajemnej opozycji, a najczęściej w konflikcie. Interakcja wzajemna Ying i Yang ma zupełnie inną naturę. Yin i Yang wzajemnie się przenikają, tworząc harmonię w świecie.
Yin to pierwiastek żeński, który charakteryzuje się biernością, ciemnością, symbolizowane jest przez Księżyc, zaś Yang – pierwiastek męski, utożsamiony jest z siłą, aktywnością i ciepłem- Słońcem. Zestawienia można mnożyć jak chociażby: Yin – jako Ziemia, śmierć, nieświadomość, emocje, miękkość, dół, negatywny, wilgotny, czujący...
Yang – jako Niebo, życie, świadomość, umysł, twardość, góra, pozytywny, suchy, pragmatyczny...
Teoria pięciu przemian:
Każda rzecz składa się z Yin i Yang, lecz aby jak najpełniej ją opisać należy korzystać z zasad pięciu elementów. Tymi elementami są Ogień, Woda, Metal, Drewno, Ziemia, które opisują przedmiot pod względem kształtu, koloru, materiału, kierunku ruchu, liczby, pór roku, klimatu itp. Nauka ta powstała w IV wieku p.n.e.; odzwierciedla odwieczny cykl przemian i wzajemne oddziaływanie się zjawisk polegający na tym, że poszczególne elementy mogą siebie wspierać, tworzyć lub niszczyć. Cykl tworzenia pięciu elementów: Drewno wznieca Ogień, z którego po spalaniu powstaje popiół, czyli Ziemia, z niej wydobywa się metal, który stapiając się, płynie jak woda, którą z kolei można podlać drzewo-drewno itd.
Według tej nauki w człowieku drzemie potencjał tych wszystkich elementów, a nasz rozwój zależy od naszej własnej pracy, cech i zdolności wewnętrznych jak i od czynników zewnętrznych jak na przykład szczęście, sprzyjające okoliczności, otoczenie.
Gua
Są to liczby Fengshui za pomocą których określamy nasze sprzyjające i niesprzyjające kierunki, a obliczamy na podstawie daty urodzenia i zależnie od płci.
Dla kobiet
1. Dodajemy dwie ostatnie cyfry roku urodzenia.
2. Jeżeli suma cyfr przekracza 10 należy zsumować do jedności, np. 15 = 1 + 5
3. Do wyniku dodajemy 5.
4.Jeżeli wynik jest większy niż 9 sumujemy ponownie jak w punkcie 2.
5.Końcowy wynik jest numerem Kua dla kobiet.
Dla mężczyzn:
1. Dodajemy dwie ostatnie cyfry roku urodzenia
2. Jeżeli wynik jest większy niż 9 sumujemy je do jedności
3. Sumę odejmujemy od 10
4. Otrzymany wynik jest numerem Kua dla mężczyzn.
Kwadrat Lo-Shu
Jest to kwadrat w którym suma liczb każdego wiersza i kolumny wynosi 15
Kwadrat ten nakłada się na plan domu i wraz ze swoją liczbą pomoże odpowiedzieć na pytanie jakie kierunki tudzież sektory w domu sprzyjają bądź nie – zdrowiu, szczęściu, a także innym aspektom życia codziennego jak chociażby zarabianie pieniędzy, relacje z innymi itp.
4 |
9 |
2 |
3 |
5 |
7 |
8 |
1 |
6 |
Ba-Gua to rodzaj mapy związanej z kwadratem Lo-Shu, pokazującej, które obszary domu odnoszą się do poszczególnych dziedzin życia. Ba-Gua nakłada się na plan mieszkania tak, aby drzwi wejściowe znajdowały się na dolnej linii. Jest 9 sfer życia: bogactwo, sława, związki, rodzina, zdrowie, dzieci, wiedza, kariera, przyjaźń.
Mając na uwadze konieczność indywidualnego podejścia każdego człowieka do Fengshui jak chociażby określenie własnej liczby Kua czy analiza planu swojego domu i otoczenia, to niemniej jednak istnieją pewne uniwersalne zasady, które powinny być brane przez wszystkich pod uwagę. Poniżej przedstawię niektóre z nich. Przedtem jednak należy dodać, że Fengshui nie jest żadną religią i nie może być z nią utożsamiana.
W swoich założeniach Fengshui korzysta z nauki taoistów ( Yin-Yang), konfucjanistów ( Zasada 5 Przemian), lecz zostaje w dużej mierze praktycznym sposobem aranżacji swojego otoczenia z wykorzystywaniem elementów tysięcy lat dorobku kulturowego Chin .
Podstawowe reguły
Fengshui nie zadziała od razu wraz z przestawianiem mebli, zasadzeniem odpowiedniego drzewa itp; Fengshui zadziała jeśli działający zgodnie z jego zasadami podda się ich sugestii.
Nie wolno pozwolić, aby myśli krążyły wokół negatywnych spraw; nie wolno spędzać czasu na myśleniu o tym czego nie chcesz żeby cię spotkało (choroby, śmierć, niepowodzenia itp.); myśl o tym czego chcesz i potwierdzaj to w słowie i w czynach.
Dom:
Najlepszym miejscem według Fengshui jest dom znajdujący się na płaskim terenie bez większych nierówności, na tyłach którego znajduje się góra, wzniesienie czy pagórek – jest to symbol Żółwia, który chroni dom przed wiatrem, niebezpieczeństwami i daje oparcie; po bokach powinna być również osłona – mogą to być drzewa symbolizujące Smoka i Tygrysa; Przed domem powinien być otwarty teren ze źródłem wody w postaci jeziora, stawu czy fontanny.
Otoczenie, okolica domu powinna być czysta i schludna. O tym chyba nie trzeba nikomu wspominać, ponieważ każdy chce mieszkać w miejscu z dala od zanieczyszczeń itp. Poza tym należy unikać sąsiedztwa szpitali, cmentarzy, zakładów pogrzebowych, więzień, komisariatów policji; ponieważ źle się kojarzą i mogą mieć wpływ na samopoczucie mieszkańców; zaleca się budować dom (kupować) z dala od linii wysokiego napięcia, ruchliwych ulic, zakrętów, skrzyżowań itp. Działka, dom, mieszkanie powinny być na planie kwadratu albo prostokąta, jakiekolwiek inne kształty np. w postaci litery U, L uniemożliwiają prawidłowy przepływ energii ( bo jest dużo załamań); mogą być także źródłem chorób domowników.
Dom najlepiej ustawić na środku działki, ponieważ w centrum znajduje się najwięcej pozytywnej energii (tak jak w kwadracie Lo-Shu w centrum umieszczono liczbę 5, ponieważ uważa się ją za najdoskonalszą, jest centrum i równowagą energetyczną systemu Tai-Chi, który opisuje jedność przeciwieństw).
Zdrowie
Hoduj długowieczne, zielone rośliny w domu, przyciągają one życiodajną energię; dbaj o nie, zdrowe rośliny to także twoje zdrowie.
Najlepiej miej jakieś zwierzę w domu – zwierzęta generują pozytywną energię życia. W azjatyckich domach najczęściej spotka się remedium w postaci akwarium ze złotymi rybkami w liczbie 3, 6, 8, 9, 10 sztuk (najskuteczniejszymi rybkami Fengshui są Arowany zwane także Złotymi Smokami, nie występujące w Europie).
Reperuj nieszczelne rury odpływowe, przeciekające krany itp. wewnątrz i zewnątrz domu; ich zły stan oznaczają „wypływanie” z domu zdrowia i bogactwa. Zapalaj aromatyczne świece, kadzidła, używaj pachnących olejków; ich zapachy dobrze wpłyną na twoje samopoczucie. Miej w domu zielone rzeczy: lamp, ubrania, dywan itp. Jest to kolor zdrowia.
Nie ustawiaj łóżka na przeciwko drzwi wejściowych; w Chinach jest to symbol wyprowadzania zmarłych. Wezgłowie łóżka najlepiej ustawić przy jednej ze ścian – daje to poczucie oparcia. Niech łóżko znajdzie się w takim miejscu, z którego masz widok na cały pokój, wzmacnia to twoje poczucie kontroli nad życiem.
Utrzymuj dom w porządku i czystości; usuń niepotrzebne, nieużywane rzeczy zagracające przestrzeń;
W strefach zdrowia twojego domu postaw rzeczy, które kojarzą się z długowiecznością jak np. posążek słoni, żurawia, żółwi itp.
Powodzenie
Należy zadbać o czytelny adres i tablicę z numerem domu. Goście nie mogący znaleźć domu to jak powodzenie, które nie może do ciebie trafić.
Niech front domu będzie uporządkowany, reprezentacyjny – to przyciągnie bogactwo i pomyślność do twojego domu. Należy starać się nie zagracać domu nadmiarem mebli, im mniej tym lepiej; daje to więcej przestrzeni dla krążącej energii Chi.
Używaj kolorów ziemi takich jak brąz, żółć na ścianach i podłogach miejsc, które mają związek z wodą jak kuchnia czy łazienka. Kolory te symbolizują tamę powstrzymującą uciekającą wodę – czyli sukces.
Po użyciu toalety zawsze opuść klapę, to sprawi, że woda nie wypłucze twoich pieniędzy (w domyśle cyrkulujących w powietrzu).
Należy hodować rośliny w lewym rogu każdego pokoju; dobrze jeśli rośliny mają zaokrąglone listki – przypomina to monety, a poza tym pozwala Chi przepływać bez przeszkód (to się samo tyczy stołów, krzeseł bez ostrych kantów).
Ustaw lustro nad kominkiem, podwajasz przez złudzenie ilość ognia, które tym samym zwiększą pomyślność.
Uważaj żeby drzwi wejściowe do domu lub pokoju mogły się otwierać maksymalnie i nie skrzypiały. Jeśli tak nie jest, ograniczasz przyjście sukcesu i możliwość życia w komforcie.
Od czasu do czasu zmień ustawienie mebli – jest to także zmianą dla przepływającej energii. Kto wie czy będzie to lepsze niż poprzedni porządek w domu. Oznacza także nieustanne poszukiwanie lepszych wyjść, aktywność, dążenie do doskonałości – czyli to co charakteryzuje element Yang.
