Piątego dnia piątego miesiąca księżycowego rozpoczyna się w kalendarzu chińskim festiwal smoczych łodzi. W roku 2015 przypadnie on na 20 czerwca. Chińska nazwa duanwujie oznacza dosłownie festiwal najdłuższego południa – gdyż dzień ten uznawany jest przez Chińczyków za najdłuższy dzień w roku. Na języki europejskie tłumaczy się to jako „festiwal smoczych łodzi” (ang. Dragon Boat Festiwal), gdyż święto jest między innymi okazją do organizowania tych wyścigów. Festiwal zwany jest też „festiwalem piątego miesiąca” (wuyuejie, 五月節).
Chińczycy jedzą tego dnia tzw. zong-zi, czyli uformowany w kształcie piramidy lepki ryż owinięty w liść bambusa. Ryż jest przyprawiony, zawiera kawałki mięsa i jest bardzo sycący. Na zdjęciu wygląda mało estetycznie, jednak smak znakomicie to rekompensuje. Zongzi są tak nieodłączną częścią festiwalu, jak polskie pączki w Tłusty Czwartek.
Wyścigi smoczych łodzi – pochodzenie
Festiwal upamiętnia wielkiego poetę patriotę Qu Yuana (屈原, Qū Yuán) żyjącego w okresie Walczących królestw 475–221 p.n.e. Jako urzędnik na dworze króla państwa Chu, opowiadał się za zawiązaniem unii państw, która miała stawić czoła potędze rosnącego w siłę Qin. Na skutek intryg snutych przez przeciwników tej unii, Qu Yuan został zmuszony do opuszczenia dworu i udał się na wygnanie.
Później, na skutek swojej krytycznej wobec władcy wypowiedzi i wynikłych z tego intryg dworskich został zwolniony ze swoich funkcji. Czując bezsiłę i nie widząc możliwości walki o swoją ukochaną ojczyznę, piątego dnia piątego miesiąca księżycowego, roku 278 p.n.e., utopił się w odmętach rzeki Miluo (Miluo jiang 汨羅江). Rzeka ta ma swe początki w prowincji Jiangxi a kończy swój bieg w Hunan.
Okoliczni mieszkańcy, usłyszawszy o jego śmierci, próbowali znaleźć i pochować jego ciało, przeszukując na łodziach wody rzeki – jednak bezskutecznie. Nie chcąc, aby ryby i inne zwierzęta wodne zjadły ciało poety, ludzie wrzucali jedzenie do wody, karmiąc w ten sposób wszelkie wodne stworzenia. Później powstał zwyczaj owijania lepkiego ryżu w liście bambusa, czyli przyrządzanie zongzi.
Tyle głosi najlepiej znana legenda, dotycząca tych wydarzeń. Jest to zaledwie jeden z licznych wariantów historii śmierci Qu Yuana. Sama tradycja wyścigów smoczych łodzi była elementem folkloru ludów południowych i istniała jeszcze przed opisanymi powyżej wydarzeniami politycznymi hen na północy.
Dziś jedzenie zongzi i wyścigi smoczych łodzi są tradycją rozpowszechnioną w całych Chinach.
Połączenie zewnętrzne: Wiersze Qu Yuan po angielskuFestiwal smoczych łodzi
Wyścigi smoczych łodzi cieszą się na świecie coraz większą popularnością. Często przyciągają zawodników z całego świata. Są także dla Chińczyków znakomitą okazją do hazardu.
Wyścigi cieszą się olbrzymią popularnością. Zawodnicy – zaprawieni wioślarze, amatorzy, młodzież – wszyscy mniej lub bardziej wytrwale ćwiczą – często na długie miesiące przed zawodami.
Uniwersytety wystawiają po kilka drużyn – każdy wydział własną, drużyny organizują się w szpitalach, hotelach, urzędach, fabrykach – po prostu wszędzie. Niektórzy traktują to jako zabawę, a niektórzy podchodzą bardzo serio.
Codzienne treningi rozpoczynają się o godzinie piątej rano – załogi trenują mięśnie, wytrzymałość i koordynację w wiosłowaniu. W warunkach subtropikalnych jest to znakomita okazja do odetchnięcia rześkim porannym powietrzem.
Czasami wiatr, fale lub energiczne wiosłowanie doprowadzają do wywrotki łodzi. Ratownicy są jednak zawsze na miejscu, a następuje też spontaniczna reakcja obserwujących zmagania widzów.
