To najstarsza dynastia Chińska o historycznie udokumentowanym istnieniu. Panowała nad dorzeczem Rzeki Żółtej przez ponad 600 lat.
Osiągnięcia cywilizacyjne
Podstawą prosperity Szangów był postęp w produkcji żywności oparty na rolnictwie. Uprawiano proso, pszenicę, a południowych regionach ryż. Hodowano bydło, świnie, owce, a także psy i kury. Jako zwierząt pociągowych używano koni. Cechą charakterystyczną okresu Shang jest duży udział hodowli i pasterstwa. To ostatnie jest dość oczywiste - czym dalej na północ, tym teren bardziej sprzyja istnieniu społeczności koczowniczo-pasterskich.
Rozwój technologiczny pozwalał już na coraz wydajniejszą obróbkę brązu i nefrytu. Brąz jest już nie tylko kuty, ale i odlewany – głównie za pomocą jednorazowych form z gliny. Jego użycie było jednak wciąż ograniczone do zamożniejszych wyższych warstw społecznych. Hodowano już jedwabniki, by z ich nici wytwarzać tkaniny.
Szangowie wprowadzili kalendarz księżycowy – miał on 12 miesięcy po 29 lub 31 dni, co 12 lat rok przestępny z 13 miesiącami. Dni i lata naznaczano za pomocą systemu 12 „ziemskich gałęzi” i 10 „niebiańskich pni”. (więcej o kalendarzu chińskim tutaj).
Według podań i zapisów historycznych, które nie są do końca klarowne, ród Shang uzyskał supremację dzięki wynalezieniu i upowszechnieniu użycia rydwanu bojowego. Pozwoliło to uzyskać przewagę nad lokalnymi konkurentami, oraz obalić ostatniego władcę legendarnej dynastii Xia. Od tego wydarzenia, które miało miejsce około 1750 roku p.n.e., państwo Shang kilkukrotnie zmieniało stolicę. Prawdopodobnie w grę wchodziły kwestie strategiczne,a konkretnie plaga najazdów ludów koczowniczych. Ostatnia stolica mieściła się w okolicy współczesnego miasta Anyang. Została zbadana przez archeologów w latach 1928–1937. W wykopaliskach odkryto zapisane na kościach wróżebnych kroniki dynastyczne, wymieniające z imion trzydziestu władców dynastii. Zapisy te są zbieżne z kronikami powstałymi w czasach dynastii Han.
Sztuka wojenna czasów Shang
W owym okresie budowano miasta warowne, które zmagały się ze sobą o supremację i „przywłaszczenie” sobie jak najliczniejszej populacji niezbędnej do produkcji wszelkiego rodzaju dóbr, w tym i broni.W walce używano dwukonnych rydwanów (z załogą trzech ludzi wywodzących się z arystokracji). Rydwan miał zawsze wsparcie piechoty, zaopatrzonej w zbroje z drewna i wzmocnionej skóry. Bronią ręczną były oszczepy, siekiery, halabardy i bojowe noże.
Społeczeństw o i kultura
Około XVI w. p.n.e. zaczęto posługiwać się najstarszymi formami chińskiego pisma – było to pismo obrazkowe, zapisywane na przedmiotach z brązu, kościach zwierząt i skorupach żółwi. Zapewne także na jedwabiu, jednak do naszych czasów nie dotrwały żadne artefakty jedwabne z czasów Shang.
Najsilniejszą warstwą społeczną byli arystokraci-wojownicy. Arystokracja w czasach dynastii Shang wywodziła się z dominujących rodów w poszczególnych plemionach. Władze stopniowo rozbudowywała aparat urzędniczy, jednak przez cały okres trwania dynastii, stosunki władzy i zarządzania opierały się na skomplikowanej siatce pokrewieństw i przymierzy. Na szczycie tego mętliku stał zawsze król (王 wáng). Sama forma znaku pisma jest dowodem na to, że władca był traktowany jako zwornik pomiędzy Niebem, a światem ziemskim. To wtedy zapewne utrwalił się model polegający na tym, że władca (cesarz) jest strażnikiem-opiekunem porządku Wszechświata, Synem Nieba.
Upadek dynastii
Szczyt rozwoju dynastii przypada na XIV wiek p.n.e. Podaje się, że w ostatnim stuleciu panowania, pod władzą dynastii Shang znajdowało się około 4–5 milionów ludzi.
Panowanie dynastii Shang zakończyło się po klęsce w bitwie pod Muye w r. 1100 przed Chr.
